Vermogensbelasting in Duitsland: Waar betaal je echt belasting over je vermogen?

Wist je dat de regels voor de Duitse vermogensbelasting heel anders zijn dan in Nederland? In dit artikel leggen we uit hoe dit precies werkt, waar de verschillen met Nederland zitten en wat dit betekent als je zelf vermogen of familiebanden in Duitsland hebt.

De Afwezigheid van een algemene vermogensbelasting (Vermögensteuer) in Duitsland

In Duitsland bestaat geen algemene vermogensbelasting, de zogeheten Vermögensteuer. Dit betekent dat je als inwoner of expat geen belasting betaalt over je totale vermogen, zoals spaargeld, beleggingen of een eigen huis. Toch zijn er wel andere belastingen die een rol spelen. Denk aan inkomstenbelasting, erf- en schenkbelasting en de lokale belasting op onroerend goed.

Duitsland heeft géén Box 3-achtige belasting

Wie vanuit Nederland naar Duitsland verhuist, merkt al snel een groot verschil. Er bestaat geen belastingstelsel zoals de Nederlandse Box 3, waar je elk jaar belasting betaalt over spaargeld en beleggingen. In Duitsland wordt je vermogen in principe met rust gelaten. Je betaalt dus geen periodieke belasting alleen omdat je geld, aandelen of ander vermogen bezit.

Wat betekent dit voor spaargeld en bezittingen?

Je spaargeld en je totale vermogen worden dus niet elk jaar belast. Dat kan gunstig zijn als je wat meer spaargeld of beleggingen hebt. Voor spaargeld geldt dat je geen belasting betaalt over het saldo op je rekening. Alleen de rente die je ontvangt telt mee voor de belasting.

Belasting op kapitaalinkomsten in Duitsland (Kapitalertragsteuer)

In Duitsland wordt niet je totale vermogen belast, maar wel over de inkomsten via de Kapitalertragsteuer (Abgeltungsteuer). Het tarief is 25% over rente, dividend en koerswinsten, plus een solidariteitsheffing en soms kerkbelasting.

Het principe van de vlaktaks op kapitaalwinsten

Duitsland kent een vlaktaks (Abgeltungsteuer) op kapitaalinkomsten: één vast tarief van 25% (plus solidariteitsheffing en eventueel kerkbelasting). Het wordt niet opgeteld bij je overige inkomen en banken houden het automatisch in, waardoor extra aangifte meestal niet nodig is.

Belastingvrije voet (Sparer-Pauschbetrag)

Naast de vlaktaks geldt in Duitsland een belastingvrije voet voor kapitaalinkomsten, het zogenaamde Sparer-Pauschbetrag. Dat betekent dat je tot een bepaald bedrag geen belasting betaalt over rente, dividend of andere opbrengsten uit vermogen. Voor alleenstaanden is de vrijstelling €1.000 per jaar. Voor gehuwden of geregistreerde partners is dit €2.000 per jaar.

Specifieke regels voor onroerend goed

Normaal geldt dat de zogeheten 'Spekulationsfrist' loopt over tien jaar: als je je woning binnen die tien jaar verkoopt met winst, is de verkoop belastbaar. Een officiële uitzondering allows je om de huiswinst wél belastingvrij te laten zijn als je in het jaar van verkoop én de twee voorafgaande jaren de woning zelf bewoond hebt, zelfs als dat geen volledige kalenderjaren zijn. Deze eigen bewoning geldt als uitzondering op de tienjarige termijn en is bevestigd door het Bundesfinanzhof (BFH).

Erfbelasting en schenkbelasting in Duitsland (Erbschaft-/Schenkungsteuer)

De Duitse erf‑ en schenkbelasting maakt onderscheid naar nauwe of verre verwantschap via drie belastingklassen (I–III). De hoogste vrijstelling en de laagste tarieven gelden voor Klasse I (bijvoorbeeld kinderen en partners). Klasse II betreft verder verwante personen zoals broers/zussen en gescheiden partners, terwijl Klasse III de hoogste tarieven kent en van toepassing is op onbekenden. Zie de tabel hierboven voor de vrijstellingen en tarieven per klasse.

Belasting op vermogensoverdracht Duitsland

In Duitsland is er geen jaarlijkse vermogensbelasting, maar bij een erfenis of schenking wordt wel belasting geheven. Hoe dichter de familieband, hoe hoger de vrijstelling en hoe lager het tarief. Bij schenkingen kun je de vrijstellingen elke tien jaar opnieuw benutten, zodat je vermogen geleidelijk en voordeliger kunt overdragen.

Belastingsklasse en vrijstellingen klasse I, II, III

Bij een erfenis of schenking in Duitsland bepaalt de relatie met de erflater of schenker in welke Belastingsklasse je valt en hoeveel vrijstelling je krijgt.

• Klasse I: partners, kinderen, kleinkinderen. Vrijstelling tot €500.000 (partners), €400.000 (kinderen), €200.000 (kleinkinderen). Tarieven 7% – 30%.
• Klasse II: ouders, broers, zussen en schoonfamilie. Vrijstelling €20.000. Tarieven 15% – 43%.
• Klasse III: overige erfgenamen, zoals vrienden of verre familie. Vrijstelling €20.000. Tarieven 30% – 50%.

Wat betekent dit voor grensoverschrijdende erfenissen/schenkingen?

Dubbele belasting ligt op de loer (dubbel belastingverdrag Nederland Duitsland vermogen), omdat zowel Duitsland als het andere land kan heffen. Doorslaggevend is de woonplaats van de erflater of schenker. In Duitsland moeten belastingplichtigen vaak ook buitenlands vermogen opgeven. Er zijn verdragen tegen dubbele belasting, maar niet met Nederland. Betaalde buitenlandse belasting wordt meestal deels verrekend.

Duitse belastingplichtigen voor Nederlanders

Voor Nederlanders die (tijdelijk) in Duitsland wonen of werken gelden andere regels dan in Nederland.

• Woonplaats: volledig belastingplichtig over wereldwijde inkomen.
• Inkomen: salaris, winst en kapitaal inkomsten belast in Duitsland; ook Nederlandse inkomsten kunnen meetellen.
• Vermogen: geen Box 3, alleen belasting op rente, dividend en koerswinsten.
• Erf- en schenkbelasting: ook over Nederlands vermogen; geen verdrag, dus risico op dubbele belasting.

Fiscale Woonplaats: De Sleutel tot Belastingplicht

Of je in Duitsland belasting moet betalen, hangt in de eerste plaats af van je fiscale woonplaats.

• Woon je in Duitsland?
  Dan word je in principe volledig belastingplichtig (“unbeschränkt steuerpflichtig”) en moet je je wereldwijde inkomen opgeven in Duitsland.
• Woon je in Nederland, maar heb je inkomen of vermogen in Duitsland?
  Dan kun je “beperkt belastingplichtig” zijn in Duitsland, en alleen belasting betalen over dat Duitse deel.
• Dubbele belasting?
  Nederland en Duitsland hebben een verdrag om te voorkomen dat je twee keer belasting betaalt over hetzelfde inkomen. Toch kan de verdeling soms ingewikkeld zijn, zeker als je vermogen of onroerend goed in beide landen hebt.

Belasting op Duits vermogen voor Nederlandse inwoners

Nederlandse inwoners betalen in Nederland wél belasting over hun totale vermogen in Box 3. Maar als je in Nederland woont en bijvoorbeeld een huis, aandelen of spaargeld in Duitsland hebt, kijkt Duitsland óók mee:

• Onroerend goed in Duitsland: valt altijd onder de Duitse belastingheffing (Grundsteuer en eventueel belasting bij verkoop).
• Spaargeld of beleggingen bij een Duitse bank: de bank houdt meestal automatisch de Duitse Kapitalertragsteuer in. Die belasting kan je in Nederland weer verrekenen.
• Overige bezittingen: blijven in principe buiten de Duitse belastingheffing zolang je in Nederland woont.

Hoe Wise je kan helpen bij vermogensbeheer met Duitse connecties

Grensoverschrijdend vermogen kan zorgen voor dubbele belasting, valutakosten en dure overschrijvingen. Met Wise regel je dit eenvoudig: je kunt geld versturen met de echte wisselkoers, meerdere valuta beheren in één account en snelle betalingen doen, vaak dezelfde dag nog. Alles overzichtelijk en zonder verborgen kosten.

Transparant beheer van multi-valuta bezittingen

Houd meer dan veertig valuta aan in één account en zie direct wat dit in euro’s waard is. Duidelijk en zonder verborgen kosten.

Kostenbesparende valuta-omwisseling

Altijd de echte wisselkoers plus een lage vergoeding. Vaak veel voordeliger dan traditionele banken, zeker bij grotere bedragen.

Eenvoudige internationale overboekingen

Stuur geld in een paar klikken naar het buitenland. Vaak dezelfde dag nog bijgeschreven, met vooraf inzicht in kosten en eindbedrag.

Veelgestelde vragen over vermogensbelasting in Duitsland

Heb je vragen over belasting in Duitsland als je in Nederland woont of werkt? Hier vind je de antwoorden op de meest voorkomende situaties: simpel en zonder vakjargon.

Moet ik belasting betalen over spaargeld in Duitsland als ik in Nederland woon?

Ja, in Nederland betaal je belasting in Box 3 over al je vermogen, ook spaargeld bij een Duitse bank. Duitsland heeft geen algemene vermogensbelasting maar kan wel belasting inhouden over rente.

Hoe zit het met belasting op aandelen in Duitsland voor Nederlandse beleggers?

Als je aandelen hebt via een Duitse broker houdt die meestal 25 procent belasting over dividend of winst. Een deel van de Duitse belasting kun je verrekenen, maar vaak blijft er een restbedrag over.

Wat is het verschil tussen de Duitse Abgeltungsteuer en de Nederlandse Box 3?

In Duitsland betaal je 25 procent belasting over de werkelijke opbrengst zoals rente, dividend of winst. Je vermogen zelf wordt niet belast. In Nederland betaal je belasting op basis van een fictief rendement over je hele vermogen, ongeacht de opbrengst.

Kan ik mijn Duitse pensioen onbelast ontvangen in Nederland?

Nee, meestal niet. Duitsland mag belasting heffen over Duitse pensioenen en Nederland kan dat ook doen. Vaak heeft Nederland wel een vrijstelling of verrekening zodat je niet dubbel betaalt maar helemaal onbelast is vrijwel nooit mogelijk.

Wanneer ben ik fiscaal inwoner van Duitsland?

Je bent fiscaal inwoner als je in Duitsland woont of er meer dan 183 dagen per jaar verblijft. Dan moet je je wereldwijde inkomen in Duitsland opgeven. Woon je in Nederland en werk je deels in Duitsland, dan betaal je meestal alleen belasting over je Duitse inkomen of bezit.

In Duitsland bestaat geen vermogensbelasting zoals Box 3 in Nederland. Spaargeld, beleggingen en vastgoed blijven ongemoeid zolang er geen opbrengsten zijn. Pas bij rente, dividend, verkoop, erfenis of schenking wordt belasting geheven.

Voor Nederlanders met vermogen of familie in Duitsland kan dit voordelig zijn, maar het brengt ook complexiteit en risico op dubbele belasting mee. Goed inzicht en planning zijn daarom belangrijk.

Wil je je vermogen over de grens eenvoudig en voordelig beheren? Kijk dan hoe Wise helpt met internationale betalingen, multi-valuta rekeningen en lage kosten. Zo regel je je geldzaken transparant en zonder verrassingen.